ندای کابل
در سال‌های اخیر، روابط اقتصادی میان افغانستان و قزاقستان وارد مرحله‌ای تازه شده که می‌توان آن را گذار از تعاملات تاکتیکی به همکاری‌های راهبردی دانست. این تحول نه‌تنها بازتابی از تغییرات ژئوپلیتیکی منطقه است، بلکه نشان‌دهنده تلاش دو کشور برای یافتن نقاط مشترک در مسیر توسعه پایدار و امنیت اقتصادی نیز هست.
زمینه‌های همکاری
قزاقستان با خارج کردن طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی، عملاً مسیر تعامل اقتصادی با حکومت کنونی افغانستان را هموار کرده است. این تصمیم، اگرچه از نظر سیاسی بحث‌برانگیز است، اما از منظر اقتصادی می‌تواند فرصت‌های تازه‌ای برای تجارت، ترانزیت و سرمایه‌گذاری فراهم کند.
از سوی دیگر، افغانستان با تأکید بر استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای، به دنبال گسترش همکاری در حوزه‌هایی چون:
– واردات آرد و گندم از قزاقستان
– توسعه خط آهن تورغندی–هرات
– سرمایه‌گذاری مشترک در معادن و صنعت
– همکاری‌های بانکی و ترانزیتی
است.
نقشهٔ راه سه میلیارد دلاری
در دیدار اخیر معاون اقتصادی طالبان با معاون نخست‌وزیر قزاقستان، توافقی برای افزایش حجم تجارت دوجانبه تا سقف ۳ میلیارد دلار حاصل شد. این نقشهٔ راه شامل پروژه‌های کلیدی در حوزه‌های زراعت، استخراج معادن، حمل‌ونقل، و حتی توسعه زیرساخت‌های اینترنتی است.
چالش‌ها و فرصت‌ها
اگرچه نبود به‌رسمیت‌شناسی رسمی حکومت طالبان از سوی قزاقستان می‌تواند مانعی برای برخی همکاری‌ها باشد، اما رویکرد عمل‌گرایانه آستانه نشان می‌دهد که منافع اقتصادی در حال پیشی گرفتن از ملاحظات سیاسی‌اند.
از سوی دیگر، افغانستان با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش می‌تواند به عنوان پل ارتباطی میان آسیای مرکزی و جنوب آسیا ایفای نقش کند، به‌ویژه اگر پروژه‌های ترانزیتی مانند خط آهن تورغندی–هرات به بهره‌برداری کامل برسند.
نتیجه‌گیری
تقویت روابط اقتصادی میان افغانستان و قزاقستان را می‌توان گامی مهم در جهت تثبیت اقتصادی منطقه دانست. این همکاری‌ها اگر با شفافیت، برنامه‌ریزی دقیق و احترام متقابل همراه باشند، می‌توانند به الگویی برای تعاملات منطقه‌ای در شرایط پیچیده سیاسی تبدیل شوند.
