تبدیل تهدید به فرصت در بازگشت مهاجرین؛ راهبردها و راهکارها:
بازگشت مهاجرین به کشور مادری، در نگاه نخست ممکن است با چالشهایی همچون کمبود منابع، بیکاری، ناهماهنگیهای فرهنگی و اجتماعی همراه باشد. اما این پدیده، اگر به درستی مدیریت شود، میتواند نهتنها تهدیدی نباشد بلکه فرصتی برای توسعه پایدار و تقویت سرمایه انسانی باشد.
تهدیدهای احتمالی بازگشت مهاجرین:
– فشار بر منابع محدود مانند اشتغال، آموزش، بهداشت
– ناهماهنگی فرهنگی و اجتماعی بین مهاجرین بازگشته و جوامع میزبان
– احساس طرد یا بیاعتمادی نسبت به دولت یا جامعه
– نبود سازوکارهای حمایتی برای بازادغام موفق
فرصتهای پنهان در دل چالشها:
– بازگشت سرمایه انسانی و تخصصها که در خارج از کشور کسب شدهاند
– رونق اقتصاد محلی از طریق دانش و سرمایه مهاجرین
– ارتقای دیپلماسی فرهنگی و ارتباطات بینالمللی از طریق شبکههای ارتباطی مهاجرین
– تقویت مشارکت مدنی و توسعه اجتماعی
راهبردهای کلان:
- طراحی سیاستهای بازادغام فعال: تدوین برنامههایی برای آموزش مجدد، حمایت روانی و فرهنگی مهاجرین بازگشته.
- استفاده از ظرفیت رسانهها و نخبگان فرهنگی: جهت تغییر نگرش جامعه نسبت به مهاجرین و ترویج فرهنگ پذیرش.
- ایجاد نهادهای محلی تسهیل گر: مراکزی برای شناسایی استعدادها و نیازهای مهاجرین جهت هدایت آنها به مسیرهای اثربخش.
راهکارهای اجرایی:
– راهاندازی صندوق حمایتی اشتغال مهاجرین
– ایجاد مراکز مشاوره فرهنگی و شغلی در شهرهای اصلی بازگشت
– توسعه برنامههای کارآفرینی اجتماعی با مشارکت مهاجرین
– تسهیل روند به رسمیت شناختن مدارک تحصیلی و تجربیات کاری
– تشکیل بانک اطلاعاتی مهاجرین بازگشته برای پایش و برنامهریزی هدفمند
بازگشت مهاجرین، همانند دو روی یک سکه است؛ در یک سو تهدید، و در سوی دیگر فرصت. با رویکردی هوشمندانه، چندبُعدی و مبتنی بر مشارکت اجتماعی، میتوان از این موقعیت یک جهش توسعهای ساخت. چنانچه بهجای ترس، به استقبال بازگشتشان برویم، میتوانیم از تجربههای برونمرزیشان پلی بسازیم بهسوی آیندهای توانمند.