برنامهی جهانی غذا (WFP) هشدار داده است که افغانستان شاهد شدیدترین افزایش سوءتغذیه کودکان در تاریخ خود است. به گفتهی این نهاد وابسته به سازمان ملل، حدود ۱۰ میلیون نفر در سراسر کشور با ناامنی غذایی حاد مواجهاند و میلیونها کودک از کمبود تغذیهی مناسب رنج میبرند.
در گزارش تازهی این سازمان آمده است که کاهش کمکهای بینالمللی، خشکسالیهای پیاپی، افزایش قیمت مواد غذایی و رکود اقتصادی از دلایل اصلی تشدید بحران گرسنگی در افغانستان است.
به نقل از یکی از مقامهای برنامهی جهانی غذا:
> «در بسیاری از ولایات، خانوادهها برای زنده ماندن مجبورند وعدههای غذایی خود را کاهش دهند یا غذای کمتر مغذی مصرف کنند. وضعیت به نقطهی هشدار رسیده است.»
🔹 کمبود منابع و کاهش کمکهای خارجی
پس از سال ۲۰۲۱، میزان کمکهای بشردوستانه به افغانستان به شکل چشمگیری کاهش یافته است. بر اساس آمار سازمان ملل، در سال جاری تنها ۴۰ درصد بودجهی مورد نیاز برای کمکهای غذایی تأمین شده است. این کمبود بودجه باعث شده تا بسیاری از خانوادههایی که پیشتر از بستههای غذایی برخوردار بودند، اکنون از فهرست دریافتکنندگان حذف شوند.
یکی از سخنگویان دفتر هماهنگی کمکهای بشردوستانه سازمان ملل (OCHA) گفته است:
> «ما مجبور شدهایم اولویت را به خانوادههایی بدهیم که در وضعیت بحرانی قرار دارند، اما هنوز صدها هزار خانواده دیگر پشت در ماندهاند.»
🔹 تأثیر بحران بر کودکان و زنان
مطالعات WFP و یونیسف نشان میدهد که نرخ سوءتغذیه در میان کودکان زیر پنج سال در افغانستان به بالاترین سطح در دو دههی اخیر رسیده است. در برخی مناطق شمال و غرب کشور، بیش از ۴۰ درصد کودکان با نشانههای کموزنی یا رشد ناکافی روبهرو هستند.
زنان باردار و شیرده نیز بیش از پیش در معرض خطر کمبود مواد غذایی و ویتامینها قرار دارند.
🔹 واکنش نهادهای داخلی و بینالمللی
وزارت اقتصاد افغانستان با تأیید مشکلات موجود گفته است که تلاش دارد از طریق همکاری با نهادهای خیریه و سازمانهای امدادی، برنامههایی برای توزیع مواد غذایی و حمایت از خانوادههای بیبضاعت راهاندازی کند. با این حال، کارشناسان تأکید دارند که بدون افزایش کمکهای جهانی و بهبود وضعیت اقتصادی، این بحران در کوتاهمدت قابل مهار نیست.
یک کارشناس امور بشردوستانه در کابل گفت:
> «گرسنگی در افغانستان دیگر فقط یک مشکل انسانی نیست؛ به یک تهدید اجتماعی و امنیتی تبدیل شده است.»
جمعبندی
بحران گرسنگی در افغانستان به مرحلهای رسیده که نهادهای بینالمللی آن را «وخیمترین وضعیت دههی اخیر» توصیف میکنند. کاهش کمکهای خارجی و تأثیرات تغییرات اقلیمی، میلیونها نفر را در آستانهی قحطی قرار داده است.
کارشناسان میگویند برای جلوگیری از یک فاجعه انسانی، نیاز فوری به افزایش کمکهای بینالمللی، سرمایهگذاری در کشاورزی محلی، و ایجاد اشتغال پایدار وجود دارد.